پترولوژی و پتروگرافی سنگهای آتشفشانی چاناق داغ(شرق سهند)

آتشفشان چاناق داغ در شرق کمپلکس آتشفشانی سهند قرار دارد. چاناق داغ با ارتفاع 2320 متر و قطر مخروط 4000 متر و قطر دهانه 900 متری و عمق دهانه 180 متری، یک آتشفشان تک مرحله ای بدون لایه بندی و از نوع فوران نیمه پلینی است. برونزد طبقات شامل توف ، خاکستر , پامیس , گدازه های داسیتی , ریو داسیتی در این آتشفشان دیده می شود. این آتشفشان در امتداد 6 آتشفشان دیگر قرار دارد (شمال غرب به جنوب شرق) که به نظر می رسد در امتداد یک گسل (گسل سراسکند) ایجاد شده باشند. در جنوب آتشفشان چاناق داغ یک آتشفشان دیگر بنام اوو داغ قرار دارد که از نظر لیتولوزی بسیار شبیه چاناق داغ است. از نظر پتروگرافی، سنگهای چاناق داغ دارای بافت هیالومیکرولیتیک پورفیری و جریانی هستند. به طوری که فنوکریست های پلاژیوکلاز و هورنبلاند در زمینه ای از میکرولیت و شیشه قرار گرفته اند . در میان فونوکریست ها، پلاژیوکلاز و هورنبلاند بیشترین فراوانی را دارند. در دیاگرام های نامگذاری نمونه ها بر اساس اکسیدهای اصلی و عناصر کمیاب اکثر نمونه ها در محدوده داسیت تا ریولیت واقع می شوند. تمام نمونه ها در نمودارهای تعیین موقعیت تکتونیکی در محدوده کمان های آتشفشانی بعد تصادم قرار می گیرند . در دیاگرام های عنکبوتی عناصر ناسازگار با شعاع یونی بزرگ مانند sr, rb, ba, k غنی شدگی نشان می دهند و عناصر ti و p تهی شدگی دارند .همچنین عناصر نادر خاکی مانند y وyb نیز تهی شدگی دارند . غنی شدگی عناصر lree نسبت به hree و غنی شدگی sr و تهی شدگی y, nb, ti (hfse) از ویژگی های ژئوشیمیایی سنگ های مخروط های مورد مطالعه می باشد که احتمالا نشانگر وجود گارنت یا آمفیبول در منشأ می باشد. دیاگرام های متمایز کننده مانند rb/y-nb/rb و th/nb-ba/th و همچنین مدل سازی فرایند afc با استفاده از نمودار rb/th-rb ، همگی نشانگر آلایش و هضم پوسته ای مخصوصا توسط پوسته فوقانی به همراه تبلور تفریقی هستند. علت ولکانیسم در منطقه وجود حوضه های تراکششی مرتبط با مناطق گسلی و محل خمیدگی گسل ها است که باعث برداشته شدن فشار از روی گوشته فوقانی و ذوب گوشته توسط سازوکار افت فشار است. این امر سبب صعود دیاپیرهای گوشته ای شده و استقرار آنها در آشیانه های ماگمایی واقع در تراز های فوقانی پوسته به همراه فرایند های afc/fc و در یک محیط زمین ساختی بعد برخوردی باعث پیدایش ولکانیسم اسیدی و طولانی مدت سهند به مدت 12 میلیون سال شده است.